وجوب
الخيار
للمتبايعين
قبل
افتراقهما
8- Satıcı ve
Müşterinin Alışverişi Yaptıkiarı Yerden Ayrılmadan
Önce Cayma Hakkına Sahip Olmaları
أخبرنا أبو
الأشعث عن
خالد بن
الحارث قال
حدثنا سعيد
وهو بن أبي
عروبة عن
قتادة عن صالح
أبي الخليل عن
عبد الله بن
الحارث عن
حكيم بن حزام
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال
البيعان
بالخيار ما لم
يتفرقا فإن بينا
وصدقا بورك
لهما في
بيعهما وإن
كذبا وكتما محق
بركة بيعهما
[-: 6013 :-] Hakim b. Hizam, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'den
bildiriyor:
"Satıcı ve müşteri
alışverişi yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar ikisi de bu alışverişten cayma
hakkına sahiptirler. Eğer doğru konuşur ve sattıkları malın özelliklerini
ortaya koyarlarsa, fiyat konusunda da açık bir şekilde anlaşırlarsa alışverişIeri hayırlı ve bereketli olur. Eğer yalan söyler
ve mallarının özelliklerini gizli tutarlarsa, fiyat konusunda da açık bir
şekilde anlaşmazlarsa, alışverişIerinin bereketi yok
olur."
Mücteba: 7/247; Tuhfe: 3427
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2079,
2082, 2108, 2110, 2114), Müslim (1532), Ebu Davud (3459), Tirmizi (1246), Ahmed, Müsned (15314) ve İbn Hibban (4904) rivayet
etmişlerdir.
أخبرنا محمد
بن سلمة
والحارث بن
مسكين قراءة عليه
وأنا أسمع
واللفظ له عن
بن القاسم قال
حدثني مالك عن
نافع عن عبد
الله بن عمر
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال
المتبايعان
كل واحد منهما
بالخيار على
صاحبه ما لم
يفترقا إلا
بيع الخيار
[-: 6014 :-] Abdullah b. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "Satıcı ve müşteri alışverişi yaptıkları
yerden ayrılıncaya kadar caymakta serbesttirler. Ancak alışverişi muhayyerlik
şartıyla yapmışlarsa bu serbestlik alışveriş bittikten sonra da konuşulan
süreye kadar devam eder" buyurduğunu bildirir.
6015, 6016, 6017,
6018, 6019, 6020, 6021,6022, 6023, 6024, 6025, 6026, 6027 ve 6028. hadislerde
tekrar edilecektir. - Mücteba:
7/248; Tuhfe: 8341
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915, 4916,
4917) rivayet et(TIişlerdir.
أخبرنا عمرو
بن علي قال
حدثنا يحيى عن
عبيد الله قال
حدثني نافع عن
بن عمر أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال
البيعان
بالخيار ما
يتفرقا أو
يكون خيارا
[-: 6015 :-] Abdullah b. Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem): "Alıcı ve satıcı alışverişi
yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar caymakta serbesttirler. Satışı muhayyer
olarak yapmışlarsa o süre bitimine kadar serbestlik devam eder" buyurdu.
Mücteba: 7/248; Tuhfe: 8180
محمد بن علي
بن حرب
المروزي قال حدثنا
محرز الوضاح
عن إسماعيل عن
نافع بن عمر قال
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم المتبايعان
بالخيار ما لم
يتفرقا إلا أن
يكون البيع كان
عن خيار فإن
كان البيع عن
خيار فقد وجب
البيع
[-: 6016 :-] Abdullah b. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "Satıcı ve müşteri, alışverişi yaptıkları
yerden ayrılıncaya kadar caymakta serbesttirler. Ancak alışverişi muhayyerlik
şartıyla yapmışlarsa bu serbestlik, alışveriş bittikten sonra da konuşulan
süreye kadar devam eder. Satış muhayyer şartıyla yapılmış ise, onlar
birbirinden ayrılmacjan da satış gerçekleşmiş
olur" buyurduğunu bildirir.
Mücteba: 7/248; Tuhfe: 7506
أخبرنا علي
بن ميمون
الرقي قال
حدثنا سفيان عن
بن جريج قال
أملى علي نافع
عن بن عمر قال
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم إذا
تبايع
المبتاعان
فكل واحد منهما
بالخيار من
بيعه ما لم
يتفرقا أو
يكون بيعهما
عن خيار فإن
كان عن خيار
فقد وجب البيع
[-: 6017 :-] Abdullah b. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "İki kişi alışveriş yaptıkları zaman
bulundukları yerden ayrılıncaya kadar alışverişten cayıp caymamakta
serbesttirler. Eğer alışverişte muhayyerlik şart koşulmuşsa, o süre bitimine
kadar yine serbesttirler, fakat alışveriş gerçekleşmiş olur" buyurduğunu
bildirir.
Mücteba: 7/248; Tuhfe: 7779
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915,
4916, 4917) rivayet et(TIişlerdir.
أخبرنا عمرو
بن علي قال
حدثنا عبد
الأعلى قال حدثنا
سعيد عن أيوب
عن نافع عن بن
عمر أن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم قال
البيعان
بالخيار ما لم
يتفرقا أو
يقول أحدهما
للآخر اختر
[-: 6018 :-] Abdullah b. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "Satıcı ve müşteri, alışverişi yaptıkları
yerden ayrılıncaya kadar ikisi de bu alışverişten cayma hakkına sahiptirler.
Aynı şekilde biri diğerine muhayyersin derse, süre dolana kadar yine cayma
hakkına sahiptirler" buyurduğunu bildirir.
Mücteba: 7/249; Tuhfe: 7512
[-: 6019 :-] İbn Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Alıcı ve satıcı, alışverişi yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar yapılan
satıştan caymakta serbesttirler. Satışı muhayyer olarak konuşmuşlarsa o süre
bitimine kadar serbestlik devam eder. Aynı şekilde biri diğerine muhayyersin
derse, muhayyerlik süresi dolana kadar yine cayma hakkına sahiptirler"
buyurduğunu bildirir.
Mücteba: 7/249; Tuhfe: 7512
أخبرنا
قتيبة قال
حدثنا الليث
عن نافع عن بن
عمر عن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم قال
إذا تبايع الرجلان
فكل واحد
منهما
بالخيار حتى
يتفرقا وقال
مرة أخرى ما
لم يتفرقا
وكانا جميعا
أو خير أحدهما
فإن خير
أحدهما الآخر
فتبايعا على
ذلك فقد وجب
البيع وإن
تفرقا بعد أن
تبايعا ولم
يترك واحد
منهما البيع
فقد وجب البيع
[-: 6020 :-] ibn Ömer'in bildirdiğine göre Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem):
"Alıcı ve satıcı, alışverişi yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar yapılan satıştan
caymakta serbesttirler" buyurdu.
ibn Ömer başka bir seferinde rivayet ederken de şu ifade ile
vermiştir: Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem), "Eğer ikisi birbirlerinden
ayrılmamışsa veya biri diğerini muhayyer bırakmışsa, ayrılmadan da satış
gerçekleşmiş olur. Eğer biri oradan ayrıldıktan sonra, diğeri (başka bir şeyler
almak veya satmak için) orada bulunuyor ise de satış gerçekleşmiş olur"
buyurdu.
Mücteba: 7/249; Tuhfe: 8272
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915,
4916, 4917) rivayet et(TIişlerdir.
أخبرنا عمرو
بن علي قال
حدثنا عبد
الوهاب قال سمعت
يحيى بن سعيد
يقول سمعت
نافعا يحدث عن
بن عمر عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم أن المتبايعين
بالخيار في
بيعهما ما لم
يفترقا إلا أن
يكون البيع
خيارا قال نافع
وكان عبد الله
بن عمر إذا
اشترى شيئا
يعجبه فارق
صاحبه
[-: 6021 :-] ibn Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Alıcı ve satıcı, alışverişi yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar yapılan
satıştan caymakta serbesttirler" buyurdu.
Nafi der ki: "Abdullah b. Ömer hoşuna giden bir şey aldığı
zaman, satışın gerçekleşmesi için satışı yapan adamdan ayrılır giderdi.
Mücteba: 7/249; Tuhfe: 8022
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915,
4916, 4917) rivayet et(TIişlerdir.
[-: 6022 :-] ibn Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Satıcıyla alıcı, birbirlerinden ayrılmadıkça satış gerçekleşip bitmiş
sayılmaz. Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa satış gerçekleşir" buyurdu.
Mücteba: 7/250; Tuhfe:8522
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915,
4916, 4917) rivayet et(TIişlerdir.
أخبرنا علي
بن حجر قال
حدثنا هشيم عن
يحيى بن سعيد
قال حدثنا
نافع عن بن
عمر قال قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم
المتبايعان
لا بيع بينهما
حتى يتفرقا
إلا بيع
الخيار
[-: 6023 :-] ibn Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Satıcıyla alıcı birbirlerinden ayrılmadıkça satış gerçekleşip bitmiş
sayılmaz. Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa satış gerçekleşir. "
Mücteba: 7/250; Tuhfe: 7131
أخبرنا علي
بن حجر عن
إسماعيل عن
عبد الله بن دينار
عن بن عمر قال
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كل بيعين
لا بيع بينهما
حتى يتفرقا إلا
بيع الخيار
[-: 6024 :-] Abdullah b. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "Satıcıyla alıcı birbirlerinden
ayrılmadıkça satış gerçekleşmiş olmaz. Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa satış
gerçekleşir" buyurduğunu bildirir.
Mücteba: 7/250; Tuhfe: 8265
أخبرنا محمد
بن عبد الله
بن عبد الحكم
عن شعيب عن الليث
عن بن الهاد
عن عبد الله
بن دينار عن
عبد الله بن
عمر أنه سمع
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
يقول كل بيعين
فلا بيع
بينهما حتى
يتفرقا إلا
بيع الخيار
[-: 6025 :-] Abdullah b. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "Satıcıyla alıcı birbirlerinden
ayrılmadıkça satış gerçekleşmiş olmaz. Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa satış
gerçekleşir" buyurduğunu bildirir.
Tuhfe: 7155
أخبرنا عبد
الحميد بن
محمد بن محمد
الحراني قال
حدثنا مخلد
قال حدثنا
سفيان عن عبد
الله بن دينار
عن بن عمر قال
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كل بيعين
لا بيع بينهما
حتى يتفرقا
إلا بيع
الخيار
[-: 6026 :-] Abdullah b. Ömer, Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Satıcıyla alıcı birbirlerinden ayrılmadıkça satış gerçekleşmiş olmaz.
Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa satış gerçekleşir" buyurduğunu bildirir.
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915,
4916, 4917) rivayet et(TIişlerdir.
أخبرنا عمرو
بن يزيد عن
بهز بن أسد
قال حدثنا شعبة
قال حدثنا عبد
الله بن دينار
عن بن عمر قال
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كل بيعين
فلا بيع بينهما
حتى يتفرقا
إلا بيع
الخيار
[-: 6027 :-] Abdullah b. Ömer, Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'in :
"Satıcıyla alıcı birbirlerinden ayrılmadıkça satış gerçekleşmiş olmaz.
Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa satış gerçekleşir" buyurduğunu bildirir.
Mücteba: 7/250; Tuhfe: 7265
[-: 6028 :-] ibn Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'den:
"Satıczyla alıcı, birbirlerinden ayrılmadıkça
cayma hakkına sahiptirler. Aynı şekilde satışları muhayyer olursa, anlaştıkları
süre dolmadan önce de cayma hakkına sahiptirler" buyurdu.
Mücteba: 7/251; Tuhfe: 7173
Diğer tahric: Hadisi Buhari (2107,2109,2111,2112), Müslim 1531 (43,44,34,36), Ebu Davud (3453, 3455), İbn Mace (2181), Tirmizi (1245), Ahmed, Müsned (393), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar
(5240,5241,5242,5243,5244,5245,5246,5247,5248, 5249, 5250, 5251,5252,5253) ve İbn Hibban (4912, 4913, 4915,
4916, 4917) rivayet et(TIişlerdir.
أخبرنا عمرو
بن على قال
حدثنا معاذ بن
هشام قال
حدثني أبي عن
قتادة عن
الحسن عن سمرة
أن نبي الله
صلى الله عليه
وسلم قال
البيعان
بالخيار حتى
يتفرقا أو
يأخذ كل واحد
منهما من
البيع ما هوي
ويتخايران
ثلاث مرار
[-: 6029 :-] Semure, Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'den: "Satıcı ve alıcı
yerlerinden ayrılıncaya kadar veya alıcı ve satıcıdan biri alışverişi kesinleştirinceye
kadar caymakta serbesttirler. Yine alıcı ve satıcı üç defa dilerlerse
alışverişi muhayyer olarak yapabilirler" buyurdu.
Mücteb8: 7/251; Tuhfe: 4600
Diğer tahric: Hadisi İbn Mace (2183) ve Ahmed, Müsned (20142) rivayet etmişlerdir.
أخبرني محمد
بن إسماعيل بن
إبراهيم قال
حدثنا يزيد
قال أنبأنا
همام عن قتادة
عن الحسن عن سمرة
قال قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
البيعان
بالخيار ما لم
يتفرقا أو يأخذ
أحدهما ما رضي
من صاحبه وما
هوى
[-: 6030 :-] Semure, Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'in: "Satıcı ve alıcı
yerlerinden ayrılıncaya kadar veya alıcı ve satıcıdan biri alışverişi
kesinleştirinceye kadar caymakta serbesttirler"
buyurdu.
Mücteb8: 7/251; Tuhfe: 4600
وجوب
الخيار
للمتبايعين
قبل
افتراقهما
بأبدانهما
9- Satıcıyla Alıcının
Birbirlerinden Ayrıılmadıkça Cayma Hakkına Sahip
Olmaları
أخبرنا
قتيبة بن سعيد
قال أنبأنا
الليث عن بن عجلان
عن عمرو بن
شعيب عن أبيه
عن جده أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال المتبايعان
بالخيار ما لم
يفترقا إلا أن
تكون صفقة
خيار ولا يحل
له أن يفارق
صاحبه خشية أن
يستقيله
[-: 6031 :-] Amr b. Şuayb, babasından, dedesinden,
Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'in: "Satıcıyla alıcı
birbirlerinden ayrılmadıkça cayma hakkına sahiptirler. Ancak satışın kesinleştiğini
belirten tokalaşma yapıldı ise satış gerçekleşmiş olur. Alışveriş olduktan
sonra, alışveriş bozulur korkusuyla birinin orayı hemen terk etmesi de helal
değildir" buyurdu.
Mücteba: 7/251; Tuhfe: 8797
Diğer tahric: Hadisi Ebu Davud (3456), Tirmizi (1247) ve Ahmed, Müsned (6721) rivayet
etmişlerdir.